माझे बालपण हनुमंत खेडा या गावात गेलेले आहे. माझे शिक्षण बारावीपर्यंत गावातच झाले आहे. पुढे आयटीआय करून नाशिकला किर्लोस्कर कंपनीत नोकरीला लागलो. तिथे पंचवीसे रुपये महिना अप्रेंटिस म्हणून दिला जात…
वडिलोपार्जित अडत दुकानाला नव्या उद्योगाची जोड देत लातूर जिल्ह्यातील औसा येथील विश्वराज औटी यांनी १६००० स्क्वेअर फीटवर ‘शांतीगंगा अ‍ॅग्रो उद्योगा’ची स्थापना केली. महिन्याला ६०० टन मालाची विक्री होते. २७ लोकांच्या…
महाराष्ट्रात अंदाजे ७२,००० हेक्टर क्षेत्रावर केळीची लागवड केली जाते. केळी घड/लोंगर काढल्यानंतर केळी खोड निरुपयोगी म्हणून बाहेर फेकले जाते आणि जाळले जाते. काही शेतकरी थोड्या प्रमाणात त्याचा उपयोग कंपोस्ट खत…
दर वर्षी कांद्याचे भाव गगनाला भिडतात. कांदा अक्षरश: डोळ्यांत पाणी आणतो. ₹८० ते १२० रुपये किलोच्या दराने कांदा बाजारात विकला जातो. कांद्याच्या सतत बदलणार्‍या बाजारभावामुळेही तो प्रसिद्ध आहे. अशा या…
पारंपारिक एकत्रित कुटुंब पद्धतीचा ह्रास होत आहे त्याचबरोबर एकत्रित शेतजमिनीचे तितकेच तुकडे पडता आहेत. भविष्यात भारतीय शेतीपुढील हे एक मोठे आव्हान असेल. एक लहानस उदाहरण घेता एका शेतकऱ्याला चारएकर जमीन…
काढणीपश्‍चात तंत्रज्ञानाच्या अभावामुळे सर्वच देशांत कृषिमालाचे बर्‍याच प्रमाणात नुकसान होताना दिसते या समस्येवर शेतीमालावर प्रक्रिया केली जाते. भारतात शेतीमालाची मुबलक उपलब्धता आहे, मात्र योग्य व्यवस्थापन व कौशल्याअभावी प्रक्रिया होत नाही.…
व्यावसायिक क्षेत्रांमध्ये शहरी उद्योजकांना भेडसावणार्‍या समस्या या विषयावर विचारमंथन होताना आपण नेहमीच पाहतो. त्यामानाने ग्रामीण उद्योजकांच्या समस्यांवर खूपच कमी चर्चा होते. एकूणच मराठी माणूस हा आधीच नोकरीधार्जिण प्राणी म्हणून ओळखला…
दुग्ध व्यवसाय हा शेतीपूरक परंपरागत व्यवसाय आहे. आजही ग्रामीण भागातील बराच मोठा समाज हा या व्यवसायावर अवलंबून असतो. प्रत्येकाच्या घरी कमीत कमी एक ते दोन दुभती जनावरे असतातच; परंतु ती…
‘झिरो बजेट नैसर्गिक शेती’ म्हणजे एका शब्दात सांगायचे झाले तर कोणत्याही पिकाचा उत्पादन खर्च शून्य. त्यामागील तत्त्वज्ञान असे आहे की, संपूर्ण विश्वात मनुष्य काही निर्माण करू शकत नाही. ९८.५ टक्के…
एकदा नवीन उद्योग उभारायचा असेल, विशेषत: अन्नप्रक्रिया उद्योग उभारायचा असेल तर उद्योजकाला काय काय करावे लागते, कसे करायचे याविषयी संपूर्ण मार्गदर्शन करण्याची मोठी गरज आहे. विशेषत: आपल्याला याही गोष्टीचा विचार…
