सरकारने प्लास्टिक पिशव्यांवर बंदी आणल्यापासून हळूहळू लोकही सजग होत आहेत. जीवनावश्यक वस्तू खरेदी करताना ग्राहक आता प्लास्टिक पिशव्यांना पर्याय शोधू लागलाय. त्यामुळे विविध इतर प्रकारच्या कागदी, कापडी तसेच तागापासून बनवलेल्या पिशव्या बाजारात दिसू लागल्यात. यापैकी तागापासून बनवलेल्या म्हणजेच ज्युटच्या पिशव्यांना आज बाजारात चांगली मागणी आहे.
हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी कोणत्या संसाधनांची आवश्यकता असेल? बाजारात ज्यूटच्या पिशव्यांना मागणी किती आहे? त्यासंदर्भातील विस्तृत माहिती या लेखात आपण पाहूया.
लोकसंख्येच्या दृष्टीने भारत जगात दुसर्‍या क्रमांकाचा देश आहे. त्यामुळे इथे कोणत्याही गोष्टीची मागणीही मोठ्या प्रमाणात आहे. सरकारच्या प्लास्टिकबंदीमुळे इतर पिशव्यांची मागणी वाढू लागलीय, परंतु यातही ज्युटच्या पिशव्यांचे बाजारातील प्रमाण अजून कमी आहे. तागापासून बनणार्‍या या पिशव्यांची मागणी मात्र जास्त आहे.
प्लास्टिक आणि कापडी पिशव्यांच्या तुलनेत ज्यूटच्या पिशव्या खूपच स्वस्त आणि टिकावू असतात. त्यामुळे ज्यूटपासून बनवलेल्या पिशव्यांना मागणी आहे, ही मागणी आगामी काळात कमी होणार नाही, असा अंदाज आहे. भारतासोबतच परदेशातही या पिशव्यांना मागणी असल्याने ही एक व्यवसायाची चांगली संधी आहे.
आवश्यक गुंतवणूक
हा लघूउद्योग म्हणून सुरू करता येईल असा उद्योग आहे. अल्प गुंतवणूकीत याचा श्रीगणेशा करता येतो. लघुउद्योग सुरू करण्यासाठी सुरुवातीला किमान ५ शिलाई मशीन आणि दोन हेवी ड्युटी मशीन खरेदी करणे आवश्यक आहे. याशिवाय कच्चा माल, कामगार आणि काही किरकोळ कामांवरही खर्च करावा लागेल. त्यामुळे सुरुवातीला गुंतवणूक आवश्यक आहे.
व्यवसायासाठी आवश्यक जागा
सुरुवात करताना लघुउद्योग म्हणून तुम्ही हा घरातूनही सुरू करू शकतात. तुमची गुंतवणूकीची क्षमता किती आहे त्यानुसार त्याची गणिते बदलतील. व्यवसाय मोठ्या प्रमाणात सुरू करायचा असेल तर अधिक मशिन्स लागतील. मशिन्स जास्त म्हणजे त्याचा आवाजही जास्त त्यामुळे त्यानुसार कार्यक्षेत्र म्हणजेच इंडस्ट्रीयल इस्टेट किंवा स्वतंत्र जागेत सुरू करावे लागेल.
ज्यूटच्या पिशव्या किती प्रकारच्या असतात?
ज्यूटच्या पिशव्यांचे विविध प्रकार आहेत. तुम्ही कोणत्याही प्रकारची पिशवी बनवू शकता. आम्ही तुम्हाला काही पर्याय सांगतो ज्यातून तुम्हाला नव्या कल्पना सुचू शकतात.
१. खरेदीसाठीच्या पिशव्या
२. फॅन्सी हँडबॅग्ज
३. पाण्याच्या बाटलीच्या पिशव्या
४. सामानाच्या पिशव्या
५. मार्केटिंगसाठीच्या पिशव्या
व्यवसायासाठीचा कच्चा माल
कोणताही व्यवसाय सुरू करण्यासाठी कच्चा माल लागतो. तरच तुम्ही उत्पादन तयार करू शकता. साधा ज्यूट फॅब्रिक रोल्स, लॅमिनेटेड ज्यूट फॅब्रिक रोल, फॅब्रिक रंग, ज्यूट फायबर, झिप, स्टिकर, बकल इत्यादी.
ज्यूटच्या पिशव्या बनवण्यासाठी लागणारी यंत्रसामग्री
फॅब्रिक कटिंग मशीन : ज्यूटच्या पिशव्या बनवण्यासाठी, सर्वप्रथम आपल्याला ताग कापण्यासाठी फॅब्रिक कटिंग मशीनची आवश्यकता असते.
ज्यूट पिशवी शिलाई मशीन : त्यानंतर हेवी ड्युटी शिलाई मशीन लागते, जेणेकरून ज्यूटचे कापड सहज शिवता येईल. ताग कापल्यानंतर त्याला शिलाई करण्यासाठी शिलाई मशीन लागते.
छपाई आणि रंग देण्यासाठी मशीन : पिशवी शिवल्यानंतर ती वेगवेगळ्या डिझाईनमध्ये बनवण्यासाठी प्रिंटिंग आणि कलर मशिनची आवश्यकता असते.
लॉकसाठी लॉकस्टिक मशीन : पिशवी शिलाई केल्यानंतर, ती जोडण्यासाठी लॉकस्टिक मशीनची आवश्यकता असते. जेणेकरून टाके घट्ट राहतील, ते लवकर उघडत नाहीत जेणेकरून पिशवी लवकर फाटू नये.
मशीनरी खरेदी करण्यासाठी काही ऑनलाइन साइट्स जसे की इंडिया मार्ट, अलीबाबा, ट्रेडइंडिया, निर्यातदार भारत अशा ठिकाणी तुम्ही मशीनरीची माहिती घेवू शकता. परंतु मशिनरी खरेदी करताना योग्य शहानिशा करूनच ती खरेदी करावी.
यंत्रसामग्री व्यतिरिक्त उपकरणे
कॉटेज स्टीमर, कटिंग टेबल, डाई पेस्ट ढवळणे, रबर वायपर, कात्री, इंच टेप आणि मोजण्यासाठी इतर साधने.
ज्यूटच्या पिशव्या कशा बनवायच्या
तागाच्या पिशव्या तयार करण्यासाठी वापरण्यात येणारा कच्चा माल आणि यंत्रसामग्री खरेदी केल्यानंतर, तुम्हाला पिशव्या तयार करण्यासाठी वेगवेगळ्या प्रक्रियेतून जावे लागते.
तागाच्या पिशव्या तयार करण्यासाठी तुम्ही थेट बाजारातून ज्यूटचे कापड खरेदी करू शकता, पण त्यासाठी तुम्हाला थोडा खर्च करावा लागतो.
ते तयार करण्यासाठी, तुम्ही स्वतःचा ज्यूट कापड बनवण्याचा कारखानादेखील काढू शकता, परंतु त्यासाठी मोठे बजेट आणि मोठी जागा आवश्यक असते.
कापड तयार झाल्यानंतर किंवा बाजारातून विकत घेतल्यानंतर, तुम्ही कापड कटिंग मशीनद्वारे वेगवेगळ्या डिझाइनमध्ये पिशव्या कापू शकता. कापड कापल्यानंतर शिंप्याकडून शिलाई करून घेतली जाते. शिवणकामानंतर, शिलाईला लॉकस्टिक मशीनने लॉक केले जाते जेणेकरून शिलाई कापड लवकर निघणार नाही.
आता तुम्ही प्रिंटिंग आणि कलरिंग मशिनच्या मदतीने त्यावर वेगवेगळ्या प्रकारच्या डिझाइन्स बनवू शकता जेणेकरून लोकांना या डिझाइन्स आकर्षित करतील. पिशवीच्या डिझाइननुसार योग्य ठिकाणी हँडल लावून तुम्ही ज्यूटच्या पिशव्या तयार करू शकता.
तागाच्या पिशव्या बनवण्याच्या व्यवसायाचे विपणन
उत्पादन तयार झाल्यानंतर ते लगेचच बाजारात विकले जाईल असे नाही, यासाठी तुम्हाला तुमच्या उत्पादनाच्या मार्केटिंगवर खूप मेहनत घ्यावी लागेल, तरच लोकांना तुमच्या उत्पादनाची माहिती मिळते. लोकांना उत्पादनाची माहिती मिळेल तेव्हाच त्यांना ते खरेदी करावेसे वाटेल.
तुम्ही ऑफलाइन आणि ऑनलाइन अशा दोन्ही प्रकारे प्रॉडक्ट मार्केटिंग करू शकता. ऑफलाइन मार्केटिंग करण्यासाठी तुम्ही तुमच्या उत्पादनाबाबत मार्केटमधील दुकानदारांशी करार करू शकता. रस्त्यांवर मोठमोठे होर्डिंग्ज लावता येतील किंवा तुम्ही तुमचे उत्पादन बॅगच्या घाऊक बाजारात विकू शकता.
उत्पादन तयार झाल्यानंतर आपण इच्छित असल्यास, आपण या उत्पादनांची मोठ्या प्रमाणात विक्री करण्यासाठी काही ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मदेखील वापरू शकता. सर्वप्रथम, तुम्हाला यावर तुमचे खाते उघडावे लागेल. येथे विक्री करण्यासाठी तुम्हाला जीएसटी क्रमांकदेखील आवश्यक आहे.
आवश्यक परवाना आणि परवानगी
हा व्यवसाय तुम्ही घरबसल्या छोट्या प्रमाणावर सुरू करत असाल तर सुरुवातीला कोणत्याही प्रकारचा परवाना किंवा परवानगीची गरज नाही; पण तुम्हाला हा व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर सुरू करून ब्रँड म्हणून ठसा उमटवायचा असेल, तर त्यासाठी काही परवाने आवश्यक आहेत.
फर्म नोंदणी
जर तुम्हाला तागाच्या पिशव्यांची मोठी फर्म सुरू करायची असेल तर प्रथम तुम्हाला तुमच्या फर्मची नोंदणी करावी लागेल.
व्यापार परवाना
भारतीय कायद्यानुसार देशात मोठ्या प्रमाणावर व्यवसाय सुरू करण्यासाठी व्यापार परवाना घेणे बंधनकारक आहे.
जीएसटी नोंदणी
देशात जीएसटी सुरू झाला आहे. अशा परिस्थितीत, जर तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचा स्वयं व्यवसाय सुरू करायचा असेल, तर तुम्हाला जीएसटी क्रमांक घ्यावा लागेल. ज्याद्वारे तुम्हाला तुमच्या व्यवसायाचा कर भरावा लागेल.
IEC कोड (Importer Exporter Code)
जर तुम्हाला तुमचे उत्पादन देशात किंवा देशाबाहेर विकायचे असेल तर तुम्हाला यासाठी खएउ कोड आवश्यक असेल. हा कोड आयात-निर्यात यासाठी विशेषत: वापरला जातो. म्हणूनच तुम्हाला हा कोड मिळणे आवश्यक आहे.
पॅन कार्ड आणि बँक खाते
तागाचे फार्म सुरू करण्यासाठी, तुमच्याकडे तुमच्या शेताच्या नावावर पॅन कार्ड आणि व्यावसायिक बँक खाते असणे आवश्यक आहे. ज्याद्वारे तुम्हाला व्यवसायाशी संबंधित व्यवहार करावे लागतील.
तागाच्या पिशव्या बनवण्याच्या व्यवसायात नफा
ज्यूटच्या पिशव्या बनवण्याचा व्यवसाय अगदी लहान प्रमाणात सुरू केला तरी सुरुवातीला ३० ते ४० हजार रुपये कमावता येतात. कारण नव्या व्यवसायात बाजाराची समज कमी असते. कोणताही व्यवसाय करण्यासाठी सहा महिने ते वर्षभराचा कालावधी लागतो हे लक्षात घेतले पाहिजे.
– टीम स्मार्ट उद्योजक
